زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

عمر بن رسلان بلقینی




عمر بن رسلان از علما و قاضیان شافعی مصر در قرن هشتم و نهم است.


۱ - شرح حال اجمالی


عُمر بن رَسْلان بن نصیر بن صالح، ابوحَفص سراج الدین.
محدث، حافظ، فقیه و قاضی بود.
در ۷۲۴، در بُلْقِینه مصر زاده شد و مقدمات علوم را در همان‌جا آموخت، سپس به قاهره رفت و از استادانی چون تقی الدین سُبکی (متوفی ۷۸۶)، ابوحیّان غَرناطی (متوفی ۷۴۵) و ابن عقیل (متوفی ۷۶۹) در ادبیات، فقه و حدیث بهره جست و اجازه روایت و فتوا دریافت کرد.
سراج الدین، فهمی دقیق و حافظه ای قوی داشت؛ داماد ابن عقیل و جانشین او در منصب قضا بود، همچنین در مدارس و جامعه‌های مصر درس می‌گفت.
[۱] سخاوی، محمدبن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۶، ص۸۵ ۸۶، قاهره.    
[۲] سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، حسن المحاضره فی تاریخ مصر و القاهره، ج۱، ص۳۲۹، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، (قاهره) ۱۳۸۷ /۱۹۶۷.    
[۳] کحّاله، عمررضا، معجم المؤمنین، ج۷، ص۲۸۴، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت.    

ابن خلدون او را شیخ الاسلام شافعیان در مصر و از بزرگترین علمای عصر خود شمرده است.
[۴] ابن خلدون، المقدمه، ج۲، ص۵۴۶، تونس ۱۹۸۴.


۲ - تاریخ وفات


سراج الدین در ۸۰۵ در قاهره درگذشت و در مدرسه ای که نزدیک خانه اش ساخته بود، مدفون شد.
این مدرسه مقبره خانوادگی است و عده ای از فرزندان و نوادگانش که بیش‌تر آنان قاضی و متولیان برخی از اوقاف مصر بوده اند، در آن مدفون اند.
[۵] سخاوی، محمدبن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۶، ص۸۹، قاهره.    


۳ - تالیفات


از آثار اوست:ترتیب الاقسام علی مذهب الامام در فقه؛ تصحیح المنهاج شرح منهاج الطالبین محیی الدین نَوَوی در فقه؛ شعب الایمان، حاشیه بر تفسیر کشّاف، مجموعه فتاوی؛ العرف الشذی علی جامع الترمذی در حدیث که ناتمام است
[۶] کحّاله، عمررضا، معجم المؤمنین، ج۷، ص۲۸۴، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت.    
[۷] بغدادی، اسماعیل، هدیه العارفین، ج۱، ص۷۹۲.    
[۸] حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج۳، ص۱۸۷۵، بیروت ۱۴۱۰ /۱۹۹۰.    
[۹] سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، حسن المحاضره فی تاریخ مصر و القاهره، ج۱، ص۳۲۹، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، (قاهره) ۱۳۸۷ /۱۹۶۷.    
[۱۰] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۴۶، بیروت ۱۹۸۶.
و محاسن الاصلاح.
[۱۱] سخاوی، محمدبن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۶، ص۸۸، محاسن الاصلاح، قاهره.    
[۱۲] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۴۶، بیروت ۱۹۸۶.


۴ - شاگردان


از شاگردان مشهور سراج الدین، ولی الدین عراقی (۷۶۲ـ ۸۴۵)، حافظ برهان الدین حلبی معروف به قُوف (۷۵۳ـ۸۴۱) و تقی الدین مقریزی (۷۶۶ـ۸۴۵) بوده اند.
[۱۳] بردی، ابن تغری، المنهل الصافی، ج۱، ص۴۵، چاپ محمد محمدامین، قاهره ۱۹۸۴.    
[۱۴] بردی، ابن تغری، المنهل الصافی، ج۱، ص۱۵۱، چاپ محمد محمدامین، قاهره ۱۹۸۴.    
[۱۵] بردی، ابن تغری، المنهل الصافی، ج۱، ص۳۳۲، چاپ محمد محمدامین، قاهره ۱۹۸۴.    
[۱۶] بردی، ابن تغری، المنهل الصافی، ج۲، ص۱۸، چاپ محمد محمدامین، قاهره ۱۹۸۴.


۵ - پانویس

 
۱. ↑ سخاوی، محمدبن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۶، ص۸۵ ۸۶، قاهره.    
۲. ↑ سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، حسن المحاضره فی تاریخ مصر و القاهره، ج۱، ص۳۲۹، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، (قاهره) ۱۳۸۷ /۱۹۶۷.    
۳. ↑ کحّاله، عمررضا، معجم المؤمنین، ج۷، ص۲۸۴، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت.    
۴. ↑ ابن خلدون، المقدمه، ج۲، ص۵۴۶، تونس ۱۹۸۴.
۵. ↑ سخاوی، محمدبن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۶، ص۸۹، قاهره.    
۶. ↑ کحّاله، عمررضا، معجم المؤمنین، ج۷، ص۲۸۴، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت.    
۷. ↑ بغدادی، اسماعیل، هدیه العارفین، ج۱، ص۷۹۲.    
۸. ↑ حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج۳، ص۱۸۷۵، بیروت ۱۴۱۰ /۱۹۹۰.    
۹. ↑ سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، حسن المحاضره فی تاریخ مصر و القاهره، ج۱، ص۳۲۹، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، (قاهره) ۱۳۸۷ /۱۹۶۷.    
۱۰. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۴۶، بیروت ۱۹۸۶.
۱۱. ↑ سخاوی، محمدبن عبدالرحمان، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۶، ص۸۸، محاسن الاصلاح، قاهره.    
۱۲. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۴۶، بیروت ۱۹۸۶.
۱۳. ↑ بردی، ابن تغری، المنهل الصافی، ج۱، ص۴۵، چاپ محمد محمدامین، قاهره ۱۹۸۴.    
۱۴. ↑ بردی، ابن تغری، المنهل الصافی، ج۱، ص۱۵۱، چاپ محمد محمدامین، قاهره ۱۹۸۴.    
۱۵. ↑ بردی، ابن تغری، المنهل الصافی، ج۱، ص۳۳۲، چاپ محمد محمدامین، قاهره ۱۹۸۴.    
۱۶. ↑ بردی، ابن تغری، المنهل الصافی، ج۲، ص۱۸، چاپ محمد محمدامین، قاهره ۱۹۸۴.


۶ - منبع

دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «بلقینی»، شماره۱۷۳۳.    


رده‌های این صفحه : تراجم | خاندان ها | علمای اهل سنت | علمای قرن نهم | علمای قرن هشتم




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.